Sáng nay đi thắp nhang tôi tình cờ gặp lại người thiếu phụ – người mà tôi đã gặp cách đây 6 tháng tại khu mộ đất chưa xây. Sau hôm gặp về cứ băn khoăn về hoàn cảnh đáng thương của chị mà tôi có viết bài thơ tặng người thiếu phụ trong nghĩa trang buồn. Lần này chị đến nghĩa trang cùng 2 người con trai. Chị và con nói có lên đây 2 lần tìm tôi để cám ơn, chị cứ tưởng tôi là người xây lại mộ chồng chị. Tôi cũng chân tình chia sẻ với chị không phải lính già tôi xây mà là do cá nhân và các hội nhóm nước ngoài gửi tiền về xây lại khu mộ trong đó có mộ của chồng chị.
Khi tôi lúi cúi soạn nhang tại Nghĩa Dũng Đài để chở đi xuống các khu thắp, 3 mẹ con chị đi lại chỗ tôi và ngại ngần giúi vào tay tôi 200.000 đồng.
Chị nói giọng nhỏ nhẹ rất trìu mến như nói chuyện với người em:
– Cho gia đình chị gửi chút ít mua thêm nhang thắp cho các ngôi mộ, cũng là chiến hữu nằm đây của chồng chị. Họ bất hạnh và đáng thương không có ai thăm nom mộ phần, nhang khói. Em nhận cho chị và 2 cháu vui, còn bao nhiêu lần chị còn có thể lên đây nữa đâu, gặp em ở đây thì cho chị gửi chút tấm lòng của gia đình chị và cảm ơn những ân nhân đã xây mộ chồng chị.
Tôi nghe mà thương và xúc động vô cùng:
– Em cũng có nhang nhiều rồi chị, em còn khả năng mua nhang thì em mua thắp chung các anh em ở đây, chị giữ lại số tiền này để chị và các cháu đi đường đổ xăng và giải khát. Tấm lòng của chị các anh em đều chứng giám, em cũng rất quý trọng lòng thành của chị .
Ba mẹ con chị vẫn cứ khăng khăng:
– Em không nhận chị buồn. thật sự 200.000 không đáng là bao nhiêu, nhưng chị muốn mình góp một chút trong phần nhang khói ở nghĩa trang này. Sau này chị không còn nữa, con cái có việc nhiều khi ít lên đây thì cũng nhờ em thắp nhang cho anh nhà chị và các anh lính ở đây. Em hãy giữ số tiền nhỏ này cho chị vui nha em.
Chị khăng khăng bắt tôi giữ lại tờ tiền rồi 3 mẹ con chào từ giã để đi xuống mộ chồng thắp nhang. Tôi có mời 3 mẹ con uống mấy chai nước mát tôi nấu mang theo, nhưng gia đình từ chối nói nhà tôi đi thắp nhang nhiều, trời nắng nên giữ lại để uống chứ mẹ con chị cũng có nước rồi. Nhìn dáng dấp ốm yếu, lam lũ khắc khổ của chị, nay cũng gần thất thập cùng 2 người con mà tôi thấy xót xa nghẹn ngào.
Tôi cũng có một người chị Mỹ Tho, chị thành quả phụ khi tuổi đời chưa tới 30, ở vậy nuôi con tới nay hơn 70 mà vẫn thức khuya dậy sớm nấu hủ tíu bán mỗi ngày. Tuần nào chị cũng hỏi tôi có đi thắp nhang không, bán buôn không bao nhiêu nhưng cứ hỏi cho chị gửi tiền mua nhang, tôi nói nhang đầy đủ rồi chị ơi Nghe tôi đi cúng tháng 7 trên đây cũng gửi tận dưới đó lên 4 trái bưởi và một số tiền. Cái tình của các chị luôn quý giá hơn bạc vàng giữa đời này.
Tôi quá cảm phục tấm chân tình của những người vợ, người mẹ như các chị đây. Có những người phụ nữ vợ lính miền Nam năm xưa đã trọn đời sắt son tình chồng vợ, tần tảo nuôi con, nghĩa tình với những hoàn cảnh đau thương khác. Tôi nhận 200.000 của chị nhưng tôi sẽ giữ tờ tiền nầy như một kỷ niệm về tấm lòng chân thành của người vợ lính miền Nam Việt Nam.
Ở tuổi của chị và tôi đúng là còn bao nhiêu lần mình còn có thể làm những gì mình muốn làm. Chị luôn sợ lần đến thăm mộ chồng này là lần cuối, không còn lần sau nào nữa. Cũng như tôi lần nào đến nghĩa trang này thắp nhang tôi cũng đều nghĩ liệu tuần sau mình có còn đứng đây đốt những nén nhang này cho các anh linh tử sĩ nữa không? Cái tuổi mà ai cũng thấy chênh vênh… mình có thể ra đi bất cứ lúc nào.
Hôm nay tôi mang theo hơn 16 ngàn cây nhang, mấy cha con, cùng vài người bạn đi thắp cũng giáp vòng hết nghĩa trang.Tôi cũng xin được phép thay mặt thân nhân và những ngôi mộ mồ côi nơi đây chân thành cảm ơn đồng bào và chiến hữu khắp nơi, của ít lòng nhiều đóng góp xây lại những ngôi mộ đã được hoàn thành 99%.
Tôi cũng xin cảm ơn bạn Nghĩa, cháu Nguyễn Duy Khang, cháu Chí Võ đã phụ cha con tôi thắp nhang trong nghĩa trang. Chúc ba bạn nhiều sức khoẻ…
SÀI GÒN ngày 20-10-2019
NGƯỜI LÍNH GIÀ, KBC 4822
Tôi cũng đăng lại bài thơ cũ:
Nhớ áo trắng thướt tha thời cắp sách
Quán bên lề, chàng lính đón trường tan
Từ Trưng Vương, Gia Long, Lê Văn Duyệt
Tới Văn khoa, Luật Khoa, Viện Kinh Thương
Bao nữ sinh đổ tim người lính chiến
Thuở hẹn hò trên phố lá me bay.
Ngày thiếu nữ em yêu màu áo trận
Trao tâm tình cùng lính dệt tơ duyên.
Buổi xa em, anh trở về đơn vị.
Bỏ sau lưng phố thị với tình nhân
Rồi trằn trọc những đêm dài vọng gác,
Ôm bóng hình người con gái hậu phương,
Gương mặt em thoáng qua làn khói thuốc
Đôi mắt buồn chất chứa vạn tâm tư.
Những hôm phép, phương xa về thật vội
Nhớ em nhiều chưa kịp đổi chiến y,
Bộ đồ trận còn vương mùi thuốc súng
Ấp úng cười, giả lả „Sợ em mong…“
Nhưng có biết tình yêu thời chinh chiến
Mấy ai vui trọn vẹn được bao giờ.
Làm vợ lính cuộc đời muôn truân khổ,
Chuyện tử sinh chia cách mãi chực chờ.
Anh chẳng trở về như mọi lần hẹn ước,
Vĩnh viễn từ đây anh từ khước…
Lau lệ nhoà trên má em khô
Để từ nay em trở thành goá phụ,
Con của mình côi cút phận không cha.
Ngàn gian khổ em ngậm ngùi cam chịu
Bán tóc thề, giọt máu dưỡng nuôi con
Lòng tận tuỵ, sắt son tình chồng vợ
Dù âm dương cách trở lứa đôi mình.
Cuộc chiến tàn, anh ra người thiên cổ
Vợ chồng mình sắp tao ngộ phải không?
Chiều nghĩa trang u buồn trong mưa phủ,
Bao năm rồi băng lạnh cốt xương khô
Thương nấm mồ chỉ còn mô đất lõm,
Mộ bia nhòa từng nét chữ tên anh.
Em quặn lòng vì cuộc sống gian nan,
Chỉ mua được bó nhang, dăm chiếc bánh
Làm sao đắp cho anh phần mộ mới.
Nuốt lệ sầu, em tạ lỗi cùng anh
Nếu mai này em không còn đến nữa
Chỉ xin người hậu thế một nén nhang
Thắp cho chồng tôi – tử sĩ miền Nam
Đã bỏ mình trong khói lửa quê hương.
