Y học thường thức phổ thông…. về <cục máu Blood clot> trong tĩnh mạch……

Bản dịch Việt ngữ theo bài viết Anh ngữ do Google Translate chuyển ngữ…

Mong rằng bài giúp ta có thêm hiểu biết về cục máu Blood clot trong tĩnh mạch…

A visual guide to Deep Vein Thrombosis (DVT)

dvt ultrasound

What Is DVT?

Deep vein thrombosis is a blood clot that forms inside a vein, usually deep within your leg. As many as 900,000 Americans a year get one, and up to 100,000 die because of it. The danger is that part of the clot can break off and travel through your bloodstream. It could get stuck in your lungs and block blood flow, causing organ damage or death. 

DVT là gì?

Huyết khối tĩnh mạch sâu là cục máu đông hình thành bên trong tĩnh mạch, thường nằm sâu trong chân của bạn. Có tới 900.000 người Mỹ mỗi năm có được một người, và có tới 100.000 người chết vì điều đó. Điều nguy hiểm là một phần của cục máu đông có thể vỡ ra và đi qua dòng máu của bạn. Nó có thể bị kẹt trong phổi và chặn lưu lượng máu, gây tổn thương nội tạng hoặc tử vong.

Theo tôi hiểu.. hằng năm có 900 ngàn người Mỹ,, mắc chứng này* chứ không phải.. có MỘT<?> và 100 ngàn người chết vì <cục máu…đông này..> 

dvt in left leg of man

Symptoms

A common symptom of DVT is a leg swollen below the knee. You may have redness and tenderness or pain in the area of the clot.But you won’t always have these. About half of people with DVT get no warning signs. 

Triệu chứng

Một triệu chứng phổ biến của DVT là chân bị sưng dưới đầu gối. Bạn có thể bị đỏ và đau hoặc đau ở khu vực cục máu đông.

Nhưng bạn sẽ không luôn có những thứ này. Khoảng một nửa số người bị DVT không có dấu hiệu cảnh báo.

enhanced image of pulmonary embolism

Pulmonary embolism

This is a clot that moves into your lungs and blocks the blood supply. It can cause trouble breathing, low blood pressure, fainting, a faster heart rate, chest pain, and coughing up blood. If you have any of these, call 911 and get medical care right away. 

Thuyên tắc phổi

Đây là một cục máu đông di chuyển vào phổi của bạn và chặn nguồn cung cấp máu. Nó có thể gây khó thở, huyết áp thấp, ngất xỉu, nhịp tim nhanh hơn, đau ngực và ho ra máu. Nếu bạn có bất kỳ thứ gì trong số này, hãy gọi 911 và được chăm sóc y tế ngay lập tức.

sem of red blood cells

What causes DVT?

Anything that damages the inner lining of a vein may cause DVT — surgery, an injury, or your immune system. If your blood is thick or flows slowly, it’s more likely to form a clot, especially in a vein that’s already damaged. People who have certain genetic disorders or more estrogen in their system are more likely to have blood clots, too. 

Nguyên nhân DVT là gì?
Bất cứ điều gì làm tổn thương lớp lót bên trong của tĩnh mạch có thể gây ra DVT – phẫu thuật, chấn thương hoặc hệ thống miễn dịch của bạn. Nếu máu của bạn đặc hoặc chảy chậm, nhiều khả năng hình thành cục máu đông, đặc biệt là trong tĩnh mạch đã bị tổn thương. Những người bị rối loạn di truyền nhất định hoặc nhiều estrogen hơn trong hệ thống của họ cũng có nhiều khả năng bị cục máu đông.

man walking on travelator

Who Is likely to get DVT?

Some people with a higher risk are those who:

  • Have cancer
  • Have had surgery
  • Are on extended bed rest
  • Are older
  • Smoke
  • Are overweight or obese
  • Sit for long times, like on a long airplane flight

Ai có khả năng bị DVT?

Một số người có nguy cơ cao hơn là những người:

     Bị ung thư
     Đã phẫu thuật
     Đang nghỉ ngơi trên giường
     Già hơn
     Hút thuốc lá
     Thừa cân hoặc béo phì
     Ngồi trong thời gian dài, như trên một chuyến bay dài

pregnant woman holding ultrasound picture

Pregnancy

Women are more likely to develop DVT during pregnancy and in the 4 to 6 weeks after giving birth. That’s when they have higher levels of estrogen, which may make blood clot more easily. The pressure of their expanding uterus can slow blood flow in the veins as well. Certain blood disorders can boost their chances of having DVT even more. 

Mang thai

Phụ nữ có nhiều khả năng phát triển DVT khi mang thai và trong 4 đến 6 tuần sau khi sinh. Đó là khi chúng có nồng độ estrogen cao hơn, có thể khiến cục máu đông dễ dàng hơn. Áp lực của tử cung mở rộng của họ cũng có thể làm chậm lưu lượng máu trong tĩnh mạch. Một số rối loạn máu có thể tăng cơ hội mắc DVT hơn nữa.

woman with blister pack of birth control pills

Hormone therapy

Like pregnancy, birth control pills and some treatments for postmenopausal symptoms raise the amount of estrogen in a woman’s blood. That can increase the odds of getting DVT. 

Liệu pháp hormon

Giống như mang thai, thuốc tránh thai và một số phương pháp điều trị các triệu chứng mãn kinh làm tăng lượng estrogen trong máu của phụ nữ. Điều đó có thể làm tăng tỷ lệ nhận được DVT.

empty seats inside airline

Trapped in your seat

Travel to new and faraway places can be exciting! Squishing into a coach seat for a long international flight is not. Studies show long-distance travel — a trip that lasts more than 4 hours — doubles the chance of developing DVT. It doesn’t matter if you go by air, bus, train, or car. When you’re in a cramped seat and don’t move around, your blood flow slows. 

Bị mắc kẹt trong chỗ ngồi của bạn

Du lịch đến những nơi mới và xa có thể thú vị! Ngồi xổm vào ghế huấn luyện viên cho một chuyến bay quốc tế dài là không. Các nghiên cứu cho thấy du lịch đường dài – một chuyến đi kéo dài hơn 4 giờ – tăng gấp đôi cơ hội phát triển DVT. Không thành vấn đề nếu bạn đi bằng máy bay, xe buýt, xe lửa hoặc xe hơi. Khi bạn ngồi trong một chỗ ngồi chật chội và không di chuyển xung quanh, dòng máu của bạn sẽ chậm lại.

sonography of mans tibulal arteries

Diagnosis

Your doctor will check you for signs of DVT. He may also ask about your medical history, medications you’re taking, medical problems of close relatives, and things that raise your chances of having this condition. An ultrasound is the most common way to confirm you have it. The test uses sound waves to „see“ the blood flow and reveal a clot. You might also need other tests, such as a blood test called a d-dimer. 

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ kiểm tra bạn cho các dấu hiệu của DVT. Anh ta cũng có thể hỏi về tiền sử bệnh của bạn, thuốc bạn đang dùng, các vấn đề y tế của người thân và những điều làm tăng khả năng mắc bệnh này. Siêu âm là cách phổ biến nhất để xác nhận bạn có nó. Xét nghiệm sử dụng sóng âm thanh để „nhìn“ dòng máu và phát hiện cục máu đông. Bạn cũng có thể cần các xét nghiệm khác, chẳng hạn như xét nghiệm máu gọi là d-dimer.

anticoagulants spilling from bottle

Blood thinners

Drugs called anticoagulants are the most common way to treat DVT. Although they’re known as blood thinners, they don’t really thin your blood. They make it less „sticky“ to prevent new blood clots from forming. They can’t break up a clot you already have, but they will give your body time to dissolve one on its own. You take these medications in a pill or by needle. 

Chất làm loãng máu

Thuốc được gọi là thuốc chống đông máu là cách phổ biến nhất để điều trị DVT. Mặc dù chúng được gọi là chất làm loãng máu, nhưng chúng không thực sự làm loãng máu của bạn. Họ làm cho nó bớt „dính“ để ngăn ngừa cục máu đông mới hình thành. Họ không thể phá vỡ một cục máu đông bạn đã có, nhưng họ sẽ cho cơ thể bạn thời gian để tự mình giải thể. Bạn dùng các loại thuốc này trong một viên thuốc hoặc bằng kim.

detail of bruise on thigh of woman

Side effects of blood thinners

People who take these medications may get bruises often or bleed more easily. When you take certain ones, you’ll need to watch what you eat. And you may need to go to a lab regularly to get your blood checked. Newer medications make it harder to stop bleeding if you have an accident. Let your doctor know if you bleed a lot from minor injuries. 

Tác dụng phụ của thuốc làm loãng máu

Những người dùng các loại thuốc này có thể bị bầm tím thường xuyên hoặc chảy máu dễ dàng hơn. Khi bạn dùng một số thứ nhất định, bạn sẽ cần xem những gì bạn ăn. Và bạn có thể cần phải đến phòng thí nghiệm thường xuyên để kiểm tra máu. Các loại thuốc mới hơn làm cho khó cầm máu hơn nếu bạn gặp tai nạn.

Hãy cho bác sĩ của bạn biết nếu bạn chảy máu nhiều từ chấn thương nhẹ.

sign for emergency room

Internal Bleeding

Blood thinners can also make it easier to bleed inside your body, where you can’t see it. Bleeding in your belly can cause pain, vomit that’s red or looks like coffee grounds, and bright red or black stools. Bleeding in your brain can bring on severe headaches, vision changes, unnatural movements, and confusion. Call 911 or go to the emergency room if you notice any of these symptoms. 

Chảy máu trong

Chất làm loãng máu cũng có thể giúp dễ dàng chảy máu bên trong cơ thể bạn, nơi bạn không thể nhìn thấy nó. Chảy máu trong bụng của bạn có thể gây đau, nôn ra màu đỏ hoặc trông giống như bã cà phê và phân màu đỏ hoặc đen sáng. Chảy máu trong não của bạn có thể gây ra những cơn đau đầu dữ dội, thay đổi thị lực, cử động không tự nhiên và nhầm lẫn. Gọi 911 hoặc đến phòng cấp cứu nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số này.

illustration of a vena cava filter

Vena Cava filter

If you can’t take blood thinners or they aren’t working, your doctor may recommend putting a filter into your biggest vein, called the vena cava. This filter catches breakaway clots and stops them from getting into your lungs and heart. It won’t stop new clots from forming or cure DVT, but it can help stop a dangerous pulmonary embolism. 

Bộ lọc Vena Cava

Nếu bạn không thể uống thuốc làm loãng máu hoặc chúng không hoạt động, bác sĩ có thể khuyên bạn nên đặt một bộ lọc vào tĩnh mạch lớn nhất của bạn, được gọi là tĩnh mạch chủ. Bộ lọc này bắt được các cục máu đông và ngăn chúng xâm nhập vào phổi và tim của bạn. Nó sẽ không ngăn chặn các cục máu đông mới hình thành hoặc chữa khỏi DVT, nhưng nó có thể giúp ngăn chặn thuyên tắc phổi nguy hiểm.

nurse administering iv to patient

Clot Busters

Medications that dissolve blood clots are called thrombolytics. They can cause sudden, severe bleeding, so doctors use them only in emergencies — to dissolve a life-threatening blood clot in your lung, for example. You get thrombolytics by IV in a hospital. 

Cục máu đông

Các loại thuốc làm tan cục máu đông được gọi là thuốc tan huyết khối. Chúng có thể gây chảy máu đột ngột, nghiêm trọng, vì vậy các bác sĩ chỉ sử dụng chúng trong trường hợp khẩn cấp – để làm tan cục máu đông đe dọa tính mạng trong phổi của bạn, ví dụ. Bạn bị huyết khối bằng IV trong bệnh viện

man wearing flight socks on plane

Compression Stockings

These special socks put gentle pressure on your legs to keep your blood moving. They help keep clots from forming as well as keep swelling down and relieve pain where a clot has formed. You can get compression stockings over the counter, but your doctor will need to write a prescription for ones with more pressure. Wear them even when you’re at home. 

Vớ nén

Những đôi tất đặc biệt tạo áp lực nhẹ nhàng lên chân để giữ cho máu của bạn di chuyển. Chúng giúp giữ cho cục máu đông hình thành cũng như giữ sưng và giảm đau nơi cục máu đông đã hình thành. Bạn có thể lấy vớ nén qua quầy, nhưng bác sĩ sẽ cần viết đơn thuốc cho những người có nhiều áp lực hơn. Mặc chúng ngay cả khi bạn ở nhà.

older woman resting feet on chair

Keep your feet up

When you can, sit with your feet resting off the floor to raise your legs. You’ll make it easier for the blood in your veins to flow up toward your heart. This can lessen the swelling and discomfort in the leg with DVT. 

Giữ chân của bạn lên

Khi bạn có thể, ngồi với hai chân nghỉ ngơi trên sàn để nâng cao chân của bạn. Bạn sẽ làm cho máu trong tĩnh mạch của bạn chảy ra dễ dàng hơn. Điều này có thể làm giảm sưng và khó chịu ở chân với DVT.

older man with walking stick

Long-Term Effects

Once a blood clot is gone, DVT sometimes leaves behind an unpleasant reminder. You may see long-term swelling or changes in skin color where the clot was. Or it could hurt. These symptoms, known as post-thrombotic syndrome, sometimes show up as much as a year after the clot. 

Ảnh hưởng lâu dài
Khi một cục máu đông không còn nữa, DVT đôi khi để lại một lời nhắc nhở khó chịu. Bạn có thể thấy sưng lâu dài hoặc thay đổi màu da nơi cục máu đông. Hoặc nó có thể làm tổn thương. Những triệu chứng này, được gọi là hội chứng sau huyết khối, đôi khi xuất hiện nhiều như một năm sau khi cục máu đông.

woman running in canyon

Exercise

Use your muscles to get blood flowing. Work your lower leg muscles especially. When you’re not active — at your desk, for example — take breaks to stretch your legs. Stand up. Step away for a bit. Regular exercise also helps keep you at a healthy weight, and that lowers your odds of having DVT, too. 

Tập thể dục

Sử dụng cơ bắp của bạn để có được dòng máu chảy. Làm việc cơ bắp chân dưới của bạn đặc biệt. Khi bạn không hoạt động – ví dụ tại bàn làm việc của bạn – hãy nghỉ ngơi để duỗi chân. Đứng lên. Bước đi một chút.

Tập thể dục thường xuyên cũng giúp bạn giữ cân nặng khỏe mạnh và điều đó cũng làm giảm tỷ lệ mắc DVT của bạn

Inline image

Travel Tips

When traveling will keep you seated for more than 4 hours, don’t wear tight clothing, and drink plenty of water. Get up and walk around at least every couple of hours. If you have to stay in your seat, stretch and move your legs. Try clenching and releasing your calves and thighs, or lifting and lowering your heels with your toes on the floor. Do plenty of sightseeing by foot once you arrive! 

Các lời khuyên khi đi du lịch

Khi đi du lịch sẽ khiến bạn ngồi trong hơn 4 giờ, không mặc quần áo chật và uống nhiều nước. Hãy đứng dậy và đi bộ xung quanh ít nhất mỗi vài giờ. Nếu bạn phải ở trong chỗ ngồi của bạn, kéo dài và di chuyển chân của bạn. Hãy thử nắm chặt và thả lỏng bắp chân và đùi của bạn, hoặc nâng và hạ gót chân bằng ngón chân trên sàn nhà. Làm nhiều việc tham quan bằng chân khi bạn đến nơi!

Bài trướcTình người trên đất Mỹ
Bài tiếp theoTạ từ Lý Tống